OD REDAKCJI

Eucharystyczna forma chrześcijańskiej egzystencji

W XIX wieku pojawiło się niebezpieczne zjawisko słabego oddziaływania liturgii na jakość chrześcijańskiego życia. Wierni – nie wszyscy – uczestniczyli w świętym zgromadzeniu, ale na co dzień żyli „po swojemu”. To była jedna z przyczyn powstania cennych inicjatyw, które stanowiły fundament ruchu odnowy liturgicznej. Inspiratorzy poszukiwali pomostu, który spowoduje, że udział w liturgii będzie dla człowieka duchową inspiracją do codziennego życia Ewangelią, i odwrotnie, że codzienne życie będzie czerpało swoją siłę z faktu uczestnictwa w zbawczych wydarzeniach uobecnianych w liturgii. Teologowie tego nurtu mieli świadomość, iż udział w liturgii eucharystycznej stanowi niezbędne źródło mocy Bożej, aby na co dzień prowadzić eucharystyczny styl życia. Do tej prawdy powrócił były papież Benedykt XVI: uczestniczenie w celebracji liturgicznej, przyjmowanie w Komunii Ciała i Krwi Pańskiej jest równocześnie pogłębieniem naszej przynależności do Tego, który za nas umarł (por. 1 Kor 6, 19n; 7, 23). Rzeczywiście, kto karmi się Chrystusem, żyje dla Niego. /…/ Eucharystyczny wymiar chrześcijańskiej egzystencji jest bez wątpienia wymiarem kościelnym i wspólnotowym. Poprzez diecezje i parafie, które tworzą podstawowe struktury Kościoła na danym terytorium, każdy wierny może konkretnie doświadczyć swojej przynależności do Ciała Chrystusa (por. Benedykt XVI, Adhortacja apostolska Sacramentum Caritatis, n. 76). W kontekście tego wezwania oddajemy kolejny numer biuletynu Anamnesis.

W dziale NAUCZANIE OJCA ŚWIĘTEGO znajduje się List apostolski w formie Motu proprio Antiquum ministerium poświęcony ustanowieniu nowej posługi stałego katechisty. Ponadto, papież Franciszek doceniając istotny wkład Ojców Kościoła w procesie nauczania, przekazywania i obrony wiary, nadał św. Ireneuszowi z Lyonu tytuł doktora Kościoła.

Nauczanie papieża wyraża się także poprzez głoszenie słowa Bożego w formie zwyczajnej. Zamieszczone zostały dwie homilie traktujące o kwestiach liturgicznych. Można zapoznać się także z trzema katechezami, wygłaszanymi w czasie środowych audiencji generalnych, poświęconymi modlitwie oraz rozważaniem na temat Eucharystii, które papież Franciszek wygłosił podczas niedzielnej modlitwy maryjnej.

Dział DOKUMENTY STOLICY APOSTOLSKIEJ zawiera tekst Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów będący odpowiedzią (responsa ad dubia) na pytania pojawiające się po ukazaniu się Listu apostolskiego w formie Motu proprio Traditionis custodes. Jednocześnie Kongregacja opublikowała List do Przewodniczących Konferencji Biskupów na temat obrzędu posługi stałego katechisty, a także dekret zatwierdzający nowy obrzęd jego ustanowienia.

Na mocy dekretów tej samej dykasterii, wszystkie diecezje w Polsce mają możliwość obchodu liturgicznego wspomnienia bł. Stefana Wyszyńskiego, biskupa, a ponadto, archidiecezja katowicka uzyskała zezwolenie na obchód wspomnienia bł. Jana Franciszka Machy, prezbitera i męczennika.

Dział NAUCZANIE BISKUPÓW O LITURGII zawiera materiał dotyczący posługi stałego lektoratu i akolitatu dla osób nie będących kandydatami do święceń. Czytelnik ma okazję zaznajomić się ze stosownym oświadczeniem dotyczącym Dekretu ogólnego Konferencji Episkopatu Polski (abp Stanisław Gądecki), a także z informacjami dotyczącymi tych posług (bp Piotr Greger).

Tematyka liturgii stała się przedmiotem nauczania homiletycznego kilku biskupów (abp Stanisław Gądecki, abp Wiktor Skworc, bp Piotr Libera). W kontekście Motu proprio Traditionis custodes papieża Franciszka, na uwagę zasługuje Statut Duszpasterstwa Tradycji Łacińskiej Diecezji Elbląskiej (bp Jacek Jezierski). Ponadto, kilku biskupów diecezjalnych podjęło decyzję o ustanowieniu w diecezjach im powierzonych sanktuariów (abp Tadeusz Wojda, bp Andrzej Czaja, bp Kazimierz Gurda, bp Jan Kopiec).

Dział zatytułowany FORMACJA LITURGICZNA zawiera artykuł autorstwa zmarłego w roku 2020 księdza profesora Ireneusza Pawlaka. Opracowanie podejmuje zagadnienie warstwy muzycznej współczesnej liturgii, w świetle nauczania soborowej Konstytucji o liturgii Sacrosanctum Concilium.

W dziale DUSZPASTERSTWO LITURGICZNE znajduje się materiał poświęcony postaci św. Ireneusza z Lyonu, któremu papież Franciszek nadał ceniony tytuł doktora Kościoła.

Dział INFORMACJE zawiera dane, które dotarły ze Stolicy Apostolskiej. Na uwagę zasługuje fakt, iż papież Franciszek potwierdził prawo Bractwa św. Piotra do sprawowania liturgii tradycyjnej. Zaś kardynał Leonardo Sandri, doceniając bogactwo całej liturgii, zaapelował o strzeżenie tradycji liturgicznej Kościołów Wschodu.

Z terenu Kościoła w Polsce można zapoznać się z treścią sprawozdania o ogólnopolskiej pielgrzymce muzyków kościelnych (Jasna Góra), a także dwóch sprawozdań dotyczących prac Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Konferencji Episkopatu Polski, które odbyły się w formie zdalnej.

Są także informacje dotyczące: księgi Mszału (Muzeum Wsi Radomskiej), konsekracji dziewicy i wdów (Bydgoszcz), przebiegu archidiecezjalnego Dnia Lektora i Psałterzysty (Poznań), posługi nadzwyczajnych szafarzy Komunii Świętej (diecezja radomska) oraz ciekawej inicjatywy (Duchowość dla Warszawy), gdzie tym podjęto refleksję na temat Eucharystii. W końcowej fazie tego działu znajduje się wykaz nowych publikacji poświęconych zagadnieniom liturgicznym. Księdzu Biskupowi Stefanowi Cichemu bardzo dziękuję za pomoc – pomimo problemów zdrowotnych mocno ograniczających możliwość podejmowania intensywnej pracy – w gromadzeniu materiałów.

Bp Piotr Greger
Bielsko-Biała, dnia 2 marca 2022 roku, w Środę Popielcową