Jak czytamy w dokumencie Rady Stałej KEP, prawdopodobnie pierwszy poważny sygnał o przestępstwach seksualnych popełnianych przez duchownych na szkodę osób małoletnich dotarł do Jana Pawła II z Kościoła w Stanach Zjednoczonych w 1985 roku za pośrednictwem nuncjusza apostolskiego w Waszyngtonie. Obowiązywał już nowy Kodeks Prawa Kanonicznego, wprowadzony przez Jana Pawła II w 1983 r., w którym jednoznacznie zobligowano przełożonych kościelnych do karania sprawiedliwą karą członków kleru, będących sprawcami wykorzystania seksualnego małoletnich, nie wyłączając wydalenia ich ze stanu duchownego. Analiza, która dotarła do Papieża,  dotyczyła nieskuteczności dotychczasowych działań Kościoła w USA wobec sprawców. „O rzeczywistej skali tego zjawiska nie miano jednak wtedy pełnego wyobrażenia” – podkreśla Rada KEP. 

Wizyta ad limina episkopatu USA w 1993 r. utwierdziła Jana Pawła II w przekonaniu, że biskupi nie byli jednomyślni w stosowaniu prawa karnego w odniesieniu do przestępstw seksualnych popełnianych przez duchownych. Dlatego w liście po tej wizycie przypomniał im o konieczności stosowania ka kanonicznych, jednocześnie przestrzegał przed traktowaniem zła moralnego jako okazji do sensacji. „Możliwe, że ten sposób myślenia Papieża był pewną konsekwencją wynikającą z jego polskich bolesnych doświadczeń, gdy pod rządami komunistów mass media były niejako urzędowo wrogie wobec Kościoła i częstokroć pojawiające się w niej informacje były po prostu kłamstwami i oszczerstwami” – ocenia Rada Stała KEP. Kontynuując działania zwiększające ochronę dzieci i młodzieży, Jan Paweł II wydał w 1994 r. indult dla Kościoła w USA,  celem uzgodnienia przepisów kościelnych z prawem amerykańskim. Dwa lata później wydał podobny indult dla Kościoła w Irlandii, skąd również zaczęły napływać informacje o przestępstwach seksualnych popełnionych przez duchownych. Jak ocenia Rada Stała KEP, „wydaje się, że w okresie od połowy lat osiemdziesiątych do połowy lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku skandal wykorzystania seksualnego rysował się dla Jana Pawła II głównie jako problem Kościoła w Stanach Zjednoczonych i w krajach anglosaskich”.

Wydany w 2001 r. dokument „Sacramentorum sanctitatis tutela”, w którym krzywda wyrządzona dziecku w sferze seksualnej została uznana za jedno z najcięższych przestępstw kościelnych to dowód, że „Jan Paweł II zdał sobie sprawę ze skali i globalnego charakteru kryzysu spowodowanego wykorzystaniem seksualnym dzieci i młodzieży. Ta zmiana w stosowaniu i egzekwowaniu prawa była prawdziwie bezprecedensowa. Z perspektywy czasu widać, że okazała się ona punktem przełomowym w walce Kościoła z przestępstwami seksualnymi we własnych szeregach” – czytamy w Stanowisku Rady Stałej KEP. Odtąd wszystkie przypadki wykorzystania seksualnego małoletnich od momentu uprawdopodobnienia się przestępstwa mają być zgłaszane do Kongregacji Nauki Wiary, a postępowania karne w tych sprawach zostały zarezerwowane Stolicy Apostolskiej.

W przemówieniu do kardynałów amerykańskich w kwietniu 2002 r., po fali ujawnień w dzienniku „Boston Globe” przestępstw duchownych wobec małoletnich, Papież wskazał na ból osób zranionych przestępstwem i podkreślił że „w kapłaństwie i życiu zakonnym nie ma miejsca dla tych, którzy krzywdziliby małoletnich”. Za istotną część problemu uznał też sposób podejścia hierarchów do tych przestępstw, skutkujący ich błędnymi decyzjami. „Podana przez Papieża diagnoza kryzysu jest zatem jasna, a kierunek działań, które mają uzdrowić sytuację – jednoznaczny” – podkreśla Rada Stała KEP.

Biskupi nawiązują także do raportu Stolicy Apostolskiej dotyczącego byłego kard. Theodora McCarricka, wskazując, że nie pokazuje on jakiegokolwiek „tuszowania” czy „zamiatania pod dywan” przez Jana Pawła II, każe natomiast stawiać pytania o to, czy Papież był rzetelnie informowany o przestępstwach seksualnych duchownych przez powołane do tego organy.

„Bezspornym faktem jest, że Jan Paweł II był papieżem, który zgodnie z nabywaną wiedzą podjął zdecydowaną walkę z przypadkami wykorzystywania seksualnego dzieci i małoletnich przez niektórych duchownych oraz wprowadził obowiązujące w całym Kościele normy  rozliczania tego typu przestępstw” – podkreśla Rada Stała KEP w opublikowanym „Stanowisku wobec działań Jana Pawła II odnoszących się do przestępstw seksualnych wobec małoletnich”.

zob. DOKUMENT RADY STAŁEJ KEP „Stanowisko wobec działań Jana Pawła II odnoszących się do przestępstw seksualnych wobec małoletnich”