Wielka Sobota w Kościele greckokatolickim – czas wyciszenia i adoracji Grobu Pańskiego

W Wielką Sobotę odprawia się nieszpory wraz z Liturgią św. Bazylego. W drugiej połowie liturgii kapłan zmienia czerwone szaty na białe symbolizujące odrodzenie i odczytuje ostatni fragment Ewangelii św. Mateusza mówiący o pustym grobie. 

– Jest to liturgia, w której już mówi się o Zmartwychwstaniu Pańskim. Ona przygotowuje nas do wielkiego misterium jakim jest zmartwychwstanie. Jest to oczywiście czas głębokiego wyciszenia i osobistej adoracji Grobu Pańskiego – mówi KAI abp Eugeniusz Popowicz, metropolita przemysko-warszawski obrządku bizantyjsko-ukraińskiego.

Na ogół odprawiana jest po południu, ale bywa wcześniej – zależnie od możliwości panujących w danej parafii. Wynika to ze znacznych niekiedy odległości dzielących wiernych od świątyń. W Wielką Sobotę odbywa się też święcenie pokarmów.

Okres Zmartwychwstania rozpoczyna się w Niedzielę Wielkanocną, nazywaną Wielkim Dniem (Wełykdeń). O świcie odśpiewuje się jutrznię wielkanocną, a potem sprawuje Eucharystię.

W tym roku grekokatolicy będą świętować Wielkanoc 28 kwietnia, a więc tydzień po łacinnikach. Różnica wynika ze stosowania kalendarza juliańskiego, a nie gregoriańskiego, oraz nieco innego sposobu wyznaczania daty tych świąt. We wszystkich Kościołach wypadają one w pierwszą niedzielę po wiosennej pełni księżyca, ale Wschód dodaje do tego jeszcze jeden warunek: nie może to być wcześniej niż wiosenne zrównanie dnia z nocą (co wiąże się z obchodami Paschy żydowskiej). W efekcie bywa tak, że Wielkanoc obchodzi się wspólnie, ale i tak, że różnica może dochodzić nawet do pięciu tygodni.

W Polsce Kościół greckokatolicki tworzą dwie eparchie (diecezje): archidiecezja przemysko-warszawska, którą kieruje abp Eugeniusz Popowicz i diecezja wrocławsko-gdańska pod przewodnictwem bp. Włodzimierza Juszczaka. Kościół ten jest w jedności z papieżem i uznaje jego prymat. 

pab / Przemyśl