Beskidy: zwyczaje związane z dniem św. Łucji
Od dnia św. Łucji do wigilii Bożego Narodzenia beskidzcy górale zapisywali swoje obserwacje pogodowe, by na ich podstawie przewidywać, jaka będzie pogoda na przyszły rok.
Jeszcze do niedawna w dniu św. Łucji po wsiach beskidzkich na pograniczu polsko-czesko-słowackim chodziły „Lucki”, czyli kobiety ubrane na biało, które gęsim skrzydłem wymiatały z czterech kątów izby śmieci, zabezpieczając w ten sposób domostwa przed działaniem sił nieprzychylnych ludziom. „Lucki” po oczyszczeniu domostwa otrzymywały drobną zapłatę i gościnę. Zwyczaj ten miał związek z czasem przesilenia zimowego, które w obrzędowości ludowej zawsze nacechowane było dramatyzmem – podkreślają etnografowie.
Od dnia św. Łucji do wigilii Bożego Narodzenia beskidzcy górale zapisywali też swoje obserwacje pogodowe, by na ich podstawie przewidywać, jaka będzie pogoda na przyszły rok. Każdy z 12 dni miał odpowiadać kolejnemu miesiącowi w roku nadchodzącym. Niektórzy górale do dziś kontynuują ten zwyczaj i prowadzą skrupulatne obserwacje pogody od 13 do 24 grudnia.
Według Małgorzaty Kiereś, etnografki z Istebnej, do wspólnych elementów obyczajowości tego dnia należą wszelkie działania dla ochrony domu przed działaniem sił nadprzyrodzonych. „Prognostyki meteorologiczne mają swój ścisły związek z agrarno-wegetacyjnym aspektem obrzędowości” – zauważa Kiereś.
Do dziś zwyczaj wróżenia pogody od św. Łucji do wigilii kontynuują górale z Koniakowa, Istebnej czy Jaworzynki.
Przepowiadano też niegdyś pogodę z 12 plastrów cebuli. Każdy z plastrów symbolizował jeden miesiąc następnego roku. Od dnia św. Łucji odkładano również 12 kawałków drewna, by rankiem w wigilię zapalić nimi w piecu. Dym ze spalonego w ten sposób drzewa miał chronić przed złem.
rk / Istebna
Polecane
-
Francja: młode wspólnoty katolickie na przedmieściach zdominowanych przez muzułmanów
-
Według prokuratora symbol PW wymalowany przez Bąkiewicza na Ministerstwie to „uszkodzenie zabytku”
-
Cywilizacja śmierci w Belgii postępuje coraz dalej: eutanazja dla „ludzi zmęczonych życiem”
-
Ukraina: co najmniej 37 000 osób zaginęło w ciągu dwóch lat rosyjskiej inwazji
-
Co trzeci wierny przestał chodzić do kościoła. Dramatyczne dane o włoskim katolicyzmie
Najnowsze
-
1 Francja: młode wspólnoty katolickie na przedmieściach zdominowanych przez muzułmanów
-
2 Według prokuratora symbol PW wymalowany przez Bąkiewicza na Ministerstwie to „uszkodzenie zabytku”
-
3 Choć widzieli i słyszeli
-
4 Franklin Graham i Samaritan’s Purse dostarczyło pomoc o wartości 1 mld zł dla 10 mln Ukraińców
-
5 Cywilizacja śmierci w Belgii postępuje coraz dalej: eutanazja dla „ludzi zmęczonych życiem”
-
6 Ukraina: co najmniej 37 000 osób zaginęło w ciągu dwóch lat rosyjskiej inwazji
-
7 Co trzeci wierny przestał chodzić do kościoła. Dramatyczne dane o włoskim katolicyzmie
-
8 Na co najczęściej chorują dzieci?
-
9 Ks. Markus Bugnyar z Jerozolimy: coraz gorsze perspektywy dla chrześcijan na Bliskim Wschodzie. Państwa zachodnie muszą się obudzić
-
10 Szwecja: sąd aresztował 17-latka w związku z morderstwem Polaka
Najpopularniejsze
- Wyobraźnia miłosierdzia
- „Święty Prorok. Karol Wojtyła – Jan Paweł II” – nieznane fakty z życia Papieża Polaka w nowej książce Jolanty Sosnowskiej!
- Enea otwiera nowe Biuro Obsługi Klienta w budynku Malta House w Poznaniu
- Kiedy Maryja mówi po polsku. Co widziała Barbara Samulowska?
- Premier: sytuacja na Bliskim Wschodzie nie zagraża bezpośrednio Polsce
- BBN: rozwój wydarzeń po irańskim ataku na Izrael jest pilnie monitorowany
- Dekrety Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych. Wśród nich uznanie męczeństwa ofiar hiszpańskiej wojny domowej
- Algorytm Facebooka usunął posty Muzeum Auschwitz. Ministerstwo cyfryzacji domaga się wyjaśnień
- Iran wystrzelił w stronę Izraela dziesiątki dronów i rakiet. Odwet za zbombardowanie irańskiego konsulatu
- Rzecznik MSZ: żaden z naszych rodaków nie ucierpiał w ataku Iranu na Izrael
Nowości opoki
-
Francja: młode wspólnoty katolickie na przedmieściach zdominowanych przez muzułmanów
-
Według prokuratora symbol PW wymalowany przez Bąkiewicza na Ministerstwie to „uszkodzenie zabytku”
-
Cywilizacja śmierci w Belgii postępuje coraz dalej: eutanazja dla „ludzi zmęczonych życiem”
-
Ukraina: co najmniej 37 000 osób zaginęło w ciągu dwóch lat rosyjskiej inwazji
-
Co trzeci wierny przestał chodzić do kościoła. Dramatyczne dane o włoskim katolicyzmie Spadek jest większy wśród kobiet, niż wśród mężczyzn. Nie widać też, by włoscy katolicy żyli inaczej, niż niewierzący. Jedyną zauważalną różnicą jest zaangażowanie w wolontariat.
-
Ks. Markus Bugnyar z Jerozolimy: coraz gorsze perspektywy dla chrześcijan na Bliskim Wschodzie. Państwa zachodnie muszą się obudzić Rektor austriackiego Hospicjum Świętej Rodziny w Jerozolimie, obawia się, że obecne wydarzenia na Bliskim Wschodzie spowodują w przyszłości jeszcze większe trudności dla mieszkających tam chrześcijan. Państwa zachodnie nie mogą milczeć w obliczu narastających konfliktów i aktów przemocy w tym regionie.
-
Szwecja: sąd aresztował 17-latka w związku z morderstwem Polaka Sąd rejonowy w Huddinge pod Sztokholmem aresztował we wtorek na dwa tygodnie 17-latka w związku z morderstwem 39-letniego Polaka. Prokuratura zarzuca nastolatkowi „ukrywanie przestępstwa".
-
Chipsy zamiast komunii. Bluźniercza reklama włoskiego producenta wzbudza sprzeciw i oburzenie Włoska reklama telewizyjna przedstawiająca zakonnice jedzące chipsy zamiast komunikantów podczas przyjmowania komunii świętej spotkała się z oburzeniem telewidzów. W tym przypadku zasada „nieważne, jak o nas mówią, byle mówili” może się obrócić przeciwko producentowi.
