XVIII Gliwicki Festiwal Bachowski

16 – 23 lipca 2017

Po raz pierwszy w historii festiwalu, mamy przyjemność zaprosić melomanów aż na siedem muzycznych wieczorów. Jest to efekt wsparcia, jakie otrzymaliśmy od Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Kultura-Interwencje 2017. Przypadające w tym roku 500-lecie Reformacji jest doskonałą okazją aby przypomnieć doniosłą wagę tego wydarzenia także w kontekście muzycznym. „Bez Lutra nie byłoby Bacha“ mawiają protestanci i niewiele się mylą. Bez fascynacji Lutra muzyką nie istniałaby instytucja organisty i kantora, bez melodii chorałowych Lutra nie powstałyby kantaty i opracowania chorałowe między innymi J. S. Bacha i G. Ph. Telemanna. Obu mistrzów łączyła bliska przyjaźń. Telemann będąc ojcem chrzestnym drugiego syna lipskiego kantora stał się niemal członkiem jego rodziny.

16 lipca 2017, godz. 20.30, Kościół pw. Wszystkich Świętych, ul. Kościelna

„Telemannia”

Michael Schmidt-Casdorff (Niemcy) – flet traverso

Zespół Muzyki Dawnej „Laboratoire de la Musique”

Karolina Jesionek – flet traverso

Justyna Młynarczyk – viola da gamba

Dorota Zimna – klawesyn

w programie: G. Ph. Telemann, J. S. Bach

Inauguracyjny koncert festiwalu przypomni o innej ważnej rocznicy – 250-leciu śmierci Georga Philippa Telemanna. Jego niezwykle obfita twórczość (ponad 3 tys. utworów) tworzy swego rodzaju antologię wszystkich gatunków i form muzycznych tamtych czasów, wprowadzając jednoczenie pierwsze elementy muzycznego klasycyzmu w postaci stylu galant. Do ulubionych ówczesnych instrumentów muzycznych bezsprzecznie należał flet. Dlatego też znany już festiwalowej publiczności bydgoski zespół Laboratoire de la Musique towarzyszyć będzie znakomitemu niemieckiemu wirtuozowi - Michaelowi Schmidt-Casdorffowi. Jest on pierwszym flecistą legendarnej Orkiestry XVIII wieku założonej przez Fransa Brüggena. Był też wielokrotnie zapraszany przez Alice i Nikolausa Harnoncourta do współpracy z Concentus Musicus Wien.

18 lipca 2017, godz. 19.00, Kościół pw. Wniebowzięcia NMP, ul. Kozielska 29

„Bogu najwyższemu chwała - Bach i Luter na dwa klawesyny”

Duet klawesynowy

Aleksandra i Alexander Grychtolik (Niemcy)

w programie: J. S. Bach, W. F. Bach oraz improwizacje na tematy pieśni M. Lutra

Alexander Grychtolik należy do światowej czołówki muzykologów badających twórczość J. S. Bacha. Jest autorem rekonstrukcji wielu zaginionych dzieł kompozytora, m.in. późnej wersji Pasji według Św. Marka oraz "Köthener Trauermusik" BWV 244a, przygotowanych dla wydawnictw muzycznych Petersa i Breitkopfa. Jest też cenionym znawcą barokowej techniki kompozycji i improwizacji. Pielęgnuje te tradycje, grając w duecie klawesynowym wspólnie z żoną Aleksandrą. Pieśni Marcina Lutra przeniknęły do muzyki wokalnej i instrumentalnej. Stały się nieodłączną częścią liturgii i kanonem w salach koncertowych. Podczas gliwickiego koncertu artyści zaprezentują muzykę Bacha inspirowaną tymi pieśniami, własne improwizacje, a także utwory instrumentalne z kręgu protestanckiego.

19 lipca 2017, godz. 19.30, Kościół pw. Wszystkich Świętych, ul. Kościelna

„Między Niebem a Ziemią”

Nicholas Spanos (Grecja) – kontratenor

„Pandolfis Consort” (Austria)

Ingrid Rohrmoser – skrzypce barokowe, viola da braccio

Elżbieta Sajka-Bachler – viola da braccio, violetta, kierownictwo artystyczne

Günter Schagerl – wiolonczela barokowa

Matthias Krampe – klawesyn

w programie: J. S. Bach, G. F. Handel, G. Ph. Telemann

Po raz drugi wystąpi w Gliwicach ceniony wiedeński zespół „Pandolfis Consort”. Jego nazwa pochodzi od lutnika, prawdopodobnie greckiego pochodzenia, Giuseppe Galieri Pandolfisa, ucznia Nicolo Amatiego, który był twórcą m.in. violi d’ amore, której dwie kopie wchodzą w skład instrumentarium zespołu. Program koncertu wypełnią utwory instrumentalne z wykorzystaniem viol oraz arie z kantat i oper Bacha, Handla i Telemanna. Zaśpiewa je Nicolas Spanos – fenomenalny grecki kontratenor. Oprócz Pandolfis Consort artysta stale współpracuje z takimi zespołami jak: Venice Baroque, Les Talens Lyriques, Camerata Salzburg, Clemencic Consort.

20 lipca 2017, godz. 19.00, Ewangelicko-Augsburski Kościół Zbawiciela, ul. Jagiellońska 19A

„Lobe den Herren – Głoś imię Pana”

Mateusz Kowalski – viola da gamba

Zespół Muzyki Dawnej „Perfugium”

w programie: chorały protestanckie oraz ich opracowania na lyra viol

Program koncertu obejmuje korpus chorałów protestanckich (choć melodie sięgają często jeszcze katolickiego średniowiecza) w przepięknych staropolskich tłumaczeniach. Chorałowe śpiewy połączone są z opracowaniami chorałów na lyra-viol - violę da gamba wykorzystującą różne sposoby nastrojenia poszczególnych strun instrumentu, co zapewnia zróżnicowane możliwości akordowe i zmienia barwowe uwypuklenie różnych tonacji. Opracowania te służące domowej pobożności doskonale wplecione zostały w dramaturgię koncertu. Całość tworzy poruszającą chorałową medytację, pełną spokoju, zadumy i szlachetnej prostoty. Usłyszymy m.in. pieśni z polskich zbiorów z czasów Renesansu (kancjonał Piotra Artomiusza, Tabulatura Jana z Lublina, utwory Wacława z Szamotuł), kompozycje i opracowania poprzedników Jana Sebastiana (Heinrich Isaack, Johann Crüger) czy wreszcie harmonizacje samego Bacha. Będzie to swego rodzaju muzyczne przejście przez cały rok liturgiczny.

21 lipca 2017, godz. 20.00, Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, ul. Daszyńskiego 2

Recital klawesynowy

Jean Rondeau (Francja) – klawesyn

w programie: J. S. Bach, J. Ph. Rameau, J. N. P. Royer

Nazwisko Jeana Rondeau nie wymaga specjalnej rekomendacji. Artysta należy do najbardziej rozpoznawalnych klawesynistów młodego pokolenia. Jest wziętym muzykiem solowym i orkiestrowym oraz kameralistą, chętnie zapraszanym do występów w wielu krajach Europy i Stanów Zjednoczonych. Rondeau łączy pasję poznawczą w odniesieniu do muzyki barokowej, klasycznej i jazzowej z zacięciem filozoficznym i pedagogicznym. W swoich interpretacjach nieustannie odkrywa relacje między różnymi kulturami, formami i dyscyplinami sztuki. Jego światowa kariera rozpoczęła się pięć lat temu. W wieku zaledwie 21 lat, został jednym z najmłodszych laureatów Grand Prix Międzynarodowego Konkursu Klawesynowego w Brugii. W tym samym roku zajął II miejsce w Międzynarodowym Konkursie Klawesynowym towarzyszącym LXIV edycji „Praskiej Wiosny”.

22 lipca 2017, godz. 20.00, Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, ul. Daszyńskiego 2

„A due, a tre”

Elżbieta Stefańska – klawesyn

Mariko Kato (Japonia) – klawesyn

Tomasz Potaczek – flet traverso

Anna Śliwa, Maciej Wulw, Beata Nawrocka – skrzypce barokowe

Małgorzata Muzyka-Gołogórska – altówka barokowa

Konrad Górka – wiolonczela barokowa

w programie: J. S. Bach, M. Corrette, W. A. Mozart

Ze względu na ograniczenia dynamiczne instrumentu, klawesyn wybierano najchętniej wtedy, gdy miał realizować partię basso continuo - harmoniczną podporę kompozycji. Dopiero z czasem zdarzało się coraz częściej, że jego rola była zdecydowanie bardziej samodzielna. I to nieraz do tego stopnia, że dedykowano mu utwory o charakterze wirtuozowskim. One też zabrzmią podczas koncertu Elżbiety Stefańskiej i Mariko Kato z towarzyszeniem zespołu instrumentów historycznych. Obu artystek także nie trzeba przedstawiać festiwalowej publiczności. Ich występy w Gliwicach są zawsze oczekiwane i przyjmowane niezwykle owacyjnie. Tym razem Elżbieta Stefańska przedstawi obok monumentalnych dzieł bachowskich, jak Koncert na 2 klawesyny C-dur czy V Koncert brandenburski także muzykę o bardziej rozrywkowym charakterze, czyli Koncert klawesynowy Michela Corrette i Sonatę na 2 klawesyny Wolfganga Amadeusza Mozarta. Ten ostatni utwór znalazł się też na najnowszej płycie artystek wydanej przez wytwórnię DUX, a zatytułowanej Harpsichorduo.

23 lipca 2017, godz. 20.30, Kościół pw. Wszystkich Świętych, ul. Kościelna

Koncert oratoryjno-kantatowy

Anna Zawisza – sopran

Helena Poczykowska – alt

Łukasz Wilda – tenor

Dawid Biwo – bas

Estravaganza Consort & Players

Andrzej Zawisza – organy, kierownictwo artystyczne

w programie: J. S. Bach

Zwieńczeniem tegorocznej edycji będzie wykonanie wspaniałych dzieł wokalno-instrumentalnych lipskiego kantora. W interpretacji krakowskich zespołów Estravaganza Consort & Players usłyszymy dwie bachowskie kantaty: nr 78 „ Jesu, der du meine Seele” oraz nr 70 „Wachet, betet”. Dopełnieniem całości będzie jedno z mniej znanych dzieł liturgicznych – Msza Luterańska F-dur BWV 233. Całość poprowadzi od organów Andrzej Zawisza – klawesynista i śpiewak, absolwent Guildhall School of Music and Drama w Londynie, uczeń m.in. Mhairi Lawson i Dame Emmy Kirkby.

Dyrektor festiwalu: Piotr Oczkowski

Współpraca organizacyjna: Anna Katyńska

Organizatorzy festiwalu:

Klub Inicjatyw Kulturalnych, Miasto Gliwice

Parafia pw. Wszystkich Świętych, Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, Parafia pw. Wniebowzięcia NMP, Parafia Ewangelicko-Augsburska

Biuro festiwalowe:

COK „Perełka” – Gliwice, ul. Studzienna 6, tel. 32/ 231 55 36, www.kikgliwice.com

czynne od poniedziałku do piątku w godz. 12.00-18.00

Bilety na koncerty do nabycia za pośrednictwem portalu www.bilety24.pl oraz w Centrum Informacji Kulturalnej i Turystycznej – Gliwice, ul. Dolnych Wałów 3, tel. 32/ 231 38 55.

W dniu koncertu sprzedaż biletów wyłącznie w miejscu koncertu na godzinę przed jego rozpoczęciem.