Wedle najnowszych statystyk w Polsce działa ponad 100 żeńskich zgromadzeń zakonnych, w których żyje około 19 tys. sióstr w 2230 domach zakonnych obecnych we wszystkich diecezjach. Zakony męskie w Polsce to wspólnota składająca się z ponad 12 tys. zakonników, z czego ponad 3 tys. pracuje za granicą.

Ponad 2038 sióstr pracuje poza granicami Polski: 362 sióstr w krajach na Wschodzie, 546 w krajach misyjnych i 1157 — w innych. 2570 sióstr apostołuje modlitwą i cierpieniem związanym z wiekiem i chorobą.

W katechezie pracuje ok. 2 tys. sióstr. W nauczaniu i wychowaniu jako dyrektorki dzieł, nauczycielki i wychowawczynie działa 2450 zakonnic, z czego 60 z nich pracuje na uczelniach wyższych. Siostry prowadzą własne dzieła związane z nauczaniem i wychowaniem: przedszkola, szkoły podstawowe, średnie i wyższe, bursy, internaty, domy dla studentek a także 122 domy, w których opiekują się dziećmi i innymi osobami wymagającymi specjalnej troski.

Przy współpracy z parafiami siostry organizują i prowadzą różne grupy i wspólnoty (schole, koła misyjne, wspólnoty modlitewne, biblijne, KSM, Ruch Eucharystyczny, grupy związane z charyzmatem zgromadzeń i inne).

W duszpasterstwo zdrowia zaangażowanych jest ok. 1200 sióstr (w tym 30 lekarek, 223 pielęgniarek w szpitalach, 830 w innych zakładach i ośrodkach, 29 pielęgniarek środowiskowych i 177 opiekunek parafialnych).

Siostry zaangażowane są w pomoc rodzinom, szczególnie wielodzietnym, samotnym matkom, kobietom w potrzebie (domy wychodzenia z bezdomności, działania na rzecz kobiet zagrożonych bezrobociem i wykluczeniem, pomoc w uzyskaniu kwalifikacji do pracy i inne formy). Podejmują inicjatywy zmierzające do przeciwdziałania zniewoleniu, prostytucji, handlowi ludźmi i pomoc ofiarom (3 ośrodki interwencji kryzysowej, punkty konsultacyjne, indywidualna pomoc ofiarom przemocy). Od kilku lat, we współpracy z międzynarodową siecią przeciwdziałania handlowi ludźmi i prostytucji, działa przy Konferencji Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych sekcja Bakhita, w której zaangażowanych jest kilkanaście zgromadzeń.

Istnieją również dzieła związane z różnego rodzaju pomocą charytatywną i społeczną: 29 okien życia, ok. 210 domów opieki dla dzieci i dorosłych, ponad 100 dzieł zorganizowanych dla osób ubogich, bezdomnych. Są to również stołówki, noclegownie, domy wychodzenia z bezdomności, centrum zapobiegania wykluczeniu społecznemu, i inne.

Około 100 sióstr jest zaangażowanych w duszpasterstwo więźniów: odwiedzanie i różne formy pomocy duchowej i materialnej; praca szczególnie z kobietami. Poza tym, co można ująć w cyfry i wykresy statystyczne, każda wspólnota ma własne pole działania i pomocy potrzebującym pomocy zarówno duchowej jak i materialnej.

Zakonnice prowadzą ok. 500 portali internetowych, ponad 400 profili na Facebooku i Twitterze oraz 6 wydawnictw.

Siostry pracują ponadto w bardzo wielu dziełach prowadzonych przez inne podmioty: Caritas, diecezje, parafie, urzędy i instytucje kościelne i ostatnio — w centrum Migranta. 380 sióstr pracuje w tzw. wolnych zawodach (poradnictwo psychologiczne, pedagogiczne, rodzinne i inne).

Ponadto w w Polsce działają 83 klasztory kontemplacyjne należące do Konferencji Żeńskich Klasztorów Kontemplacyjnych oraz kilka klasztorów nienależących do konferencji. Żyje w nich ponad 50 mniszek.

Zakony męskie w Polsce to wspólnota składająca się z ponad 12 tys. zakonników, z czego ponad 3 tys. pracuje za granicą.

Zakonnicy prowadzą 700 parafii. Pod opieką zakonów męskich znajduje się także 155 sanktuariów. Są wśród nich największe polskie sanktuaria: na Jasnej Górze, w Kalwarii Zebrzydowskiej, Licheniu, Górze Św. Anny.

Zakony męskie posiadają 139 domów rekolekcyjnych, prowadzących rekolekcje zamknięte. Przy kościołach klasztornych działa również ok. 2980 grup różnych ruchów i stowarzyszeń religijnych. Mnisi organizują również różne formy wypoczynku wakacyjnego i formacji dla dzieci i młodzieży, które rocznie obejmują około 80 tys. uczestników.

Blisko 300 polskich zakonników wykłada na wyższych uczelniach. Niezależnie od tego 516 zakonników jest wykładowcami w seminariach duchownych zakonnych i diecezjalnych.

Zakony męskie posiadają 6 szkół wyższych (nie licząc seminariów duchownych) oraz 40 instytutów naukowych i centrów duchowości. Obecnie istnieją 32 czasopisma naukowe, wydawane przez zakony.

Zakonnicy prowadzą 25 szkół podstawowych, 55 gimnazjów oraz 42 licea i 12 szkół zawodowych. Posiadają także 15 przedszkoli i 28 burs i internatów dla młodzieży szkolnej.

Niektóre zakony męskie zostały powołane do istnienia by opiekować się chorymi, inne mają to jako jeden z ważnych elementów swego charyzmatu. Obecnie posiadają one w Polsce 6 szpitali, 13 hospicjów, 27 domów opieki społecznej, 14 aptek, 8 ośrodków ziołolecznictwa oraz 66 poradni psychologiczno-pedagogicznych.

Zakony męskie prowadzą również 17 ośrodków terapii dla osób uzależnionych; 29 ośrodków rehabilitacyjno-wychowawczych i szkół specjalnych; 4 hostele dla osób uzależnionych; 9 schronisk i noclegowni dla bezdomnych; 48 kuchni dla bezdomnych i ubogich.

Pomoc rodzinie, szczególnie rodzinom ubogim i wielodzietnym to kolejny rys posługi charytatywnej zakonów męskich. Prowadzą one: 146 świetlic dla dzieci ubogich i z rodzin zagrożonych; 75 ośrodków pomocy rodzinie oraz 22 warsztaty terapii zajęciowej dla niepełnosprawnych. Przy domach zakonnych działa 365 zespołów charytatywnych, skupiających osoby świeckie, służące pomocą rodzinom ubogim i potrzebującym.

Wielowiekową, bogatą tradycję ma zaangażowanie zakonów w rozwój kultury. Aktywność współczesnego pokolenia zakonników w tym obszarze wyraża się między innymi w prowadzeniu 65 festiwali muzyki poważnej i organowej oraz 69 festiwali piosenki religijnej. Istnieje też 68 muzeów przyklasztornych, 24 centra kultury chrześcijańskiej oraz 68 nagród i konkursów kulturalnych.

mip (KAI/KEP) / Warszawa