25 lat biuletynu Anamnesis

OD REDAKCJI

Wraz z nowym rokiem liturgicznym, który w Kościele polskim będziemy przeżywać pod hasłem: W mocy Bożego Ducha, rozpoczynamy jubileuszowy, 25. rok publikowania biuletynu Anamnesis. Obecność Ducha Świętego jest obecna od samych początków historii zbawienia. W opisie stworzenia autor natchniony odnotował, że unosił się On nad wodami (por. Rdz 1, 2). W mocy Ducha prorocy nawoływali do pokuty i nawrócenia, w perspektywie przyjścia na ziemię obiecanego i zapowiadanego Mesjasza. W Nazarecie Maryja, pozostając Dziewicą, mocą Ducha Świętego poczęła, stając się Matką Syna Bożego (por. Łk 1, 35); ten sam Duch przyprowadził Symeona do świątyni jerozolimskiej na okoliczność Ofiarowania Pańskiego (por. Łk 2, 25-27); w chwili Jezusowego chrztu w wodach Jordanu, zstąpił na Niego Duch w postaci cielesnej niby gołębica (por. Łk 3, 21); to Duch wyprowadził Jezusa na pustynię, gdzie doświadczał szatańskich pokus (Łk 4, 1). Ten Duch dający światu pokój i udzielający apostołom władzę odpuszczania grzechów jest pierwszym darem zmartwychwstałego Pana (por. J 20, 21-23); w dzień Pięćdziesiątnicy Duch Święty staje się „duszą” Kościoła (por. Dz 2, 1-4). Zaś w księdze Janowej Apokalipsy czytamy kolejne listy, w których Duch mówi do Kościołów (por. Ap 3, 22). Wielka tajemnica obecności i uświęcającej działalności Tego, który od Ojca i Syna pochodzi. W takim kontekście oddajemy do rąk Czytelników kolejny numer biuletynu, z życzeniem, aby wszystko, co dobre, dokonywało się w mocy Bożego Ducha.

W dziale: NAUCZANIE OJCA ŚWIĘTEGO znajdują się dwa przemówienia papieża Franciszka wygłoszone na różne okoliczności. Jedno zostało adresowane do uczestników seminarium organizowanego przez Kongregację ds. Ewangelizacji Narodów, a drugie do wiernych w Piazza Armerina. W niedzielę, 19 sierpnia 2018 roku, podczas południowej modlitwy Anioł Pański, papież podjął wątek liturgiczny w treści swojego rozważania. Zaś ostatnim tekstem jest komentarz papieża do modlitwy Zdrowaś Maryjo.

Dział DOKUMENTY STOLICY APOSTOLSKIEJ zawiera kilka dekretów Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, które dotyczą kalendarzy liturgicznych niektórych polskich Kościołów partykularnych (archidiecezje: białostocka i krakowska oraz diecezje: sandomierska, tarnowska, włocławska). Warto zwrócić uwagę na dwie notyfikacje: w sprawie wspomnienia Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła oraz dotycząca kultu błogosławionych. Ten drugi dokument jest datowany o wiele wcześniej, jednak do tej pory nie ukazał się na łamach naszego biuletynu. Ponadto, diecezja płocka raduje się patronatem Św. Jadwigi dla miasta Wleń, o czym informuje stosowny dekret.

Dział NAUCZANIE BISKUPÓW O LITURGII zawiera tekst konferencji arcybiskupa Guido Pozzo wygłoszonej w czasie warsztatów liturgicznych w Licheniu (18 lipca 2018 r.). Włoski hierarcha podejmuje ważne zagadnienie relacji zachodzącej pomiędzy starożytną liturgią rzymską a współczesnym kryzysem wiary, który przejawia się na wiele sposobów. Zagadnienia liturgiczne zostały podjęte także w kilku homiliach (kard. Robert Sarah, Prymas Polski abp Wojciech Polak, bp Adam Bałabuch).

W dziale tym są także Listy pasterskie polskich biskupów diecezjalnych, w których pojawiają się treści dotyczące kwestii liturgicznych (kard. Kazimierz Nycz, abp Marek Jędraszewski, abp Wiktor Skworc, bp Andrzej F. Dziuba, bp Piotr Libera). Na uwagę zasługuje troska o życie liturgiczne na terenie diecezji kieleckiej. W tym celu bp Jan Piotrowski ogłosił cztery dokumenty mające charakter instrukcyjny (o przygotowaniu do sakramentu bierzmowania, o filmowaniu i fotografowaniu w czasie liturgii, o urządzaniu i wystroju kościoła, o muzyce i śpiewie liturgicznym). Natomiast metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski ustanowił sanktuarium Matki Boskiej Pani Saneckiej, Matki Oczekiwanego Macierzyństwa, w kościele parafialnym w Sance.

Dział zatytułowany: FORMACJA LITURGICZNA zawiera drugą część obszernego opracowania o. dra Nikodema Kilnara OSPPE poświęconego pielgrzymkom muzyków kościelnych na Jasną Górę. Cezurą czasową są lata 1983-2017.

W dziale DUSZPASTERSTWO LITURGICZNE znajdują się interesujące materiały. Ksiądz dr hab. Dominik Ostrowski (diecezja świdnicka) dokonał ciekawego opracowania na temat Mszy okolicznościowych, wskazując na normy Mszału rzymskiego oraz ich interpretacje. Graficzne ujęcie zagadnienia (w formie tabeli) czyni je bardziej przejrzystym i zrozumiałym. W archidiecezji warszawskiej osobą odpowiedzialną za formację lektorów jest ksiądz prałat Wiesław Kądziela, który udzielił ciekawego wywiadu. W troskę o kolejne pokolenia ministrantów wpisuje się wypowiedź abpa Wiktora Skworca (archidiecezja katowicka) zwracająca uwagę na służebność wobec Najświętszej Eucharystii. Całość tego działu zamyka coroczne słowo na Święto Muzyki, którego autorem jest krajowy duszpasterz muzyków kościelnych, jasnogórski paulin o. dr Nikodem Kilnar.

Dział INFORMACJE zawiera kilka sprawozdań i relacji z wydarzeń liturgicznych, jakie odbyły się w Polsce (zebrania: Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Konferencji Episkopatu Polski, Podkomisji ds. Muzyki Kościelnej i Podkomisji ds. Służby Liturgicznej; warsztaty muzyki liturgicznej w Czechowicach-Dziedzicach, konferencja poświęcona muzyce liturgicznej w Katowicach, warszawskie sympozjum na temat liturgii w kontekście 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości oraz sympozjum z okazji 50-lecia Instytutu Liturgicznego w Krakowie). W tym dziale znajdują się także informacje dotyczące konsekracji dziewicy w archidiecezji białostockiej, błogosławieństwa wdowy w diecezji siedleckiej, pobłogosławienia katechumenów w archidiecezji poznańskiej, adwentowego dnia skupienia dla diakonów stałych oraz wydarzeń zagranicznych (zmiany w tekstach modlitw mszalnych w języku włoskim i francuskim, koronacja obrazu Matki Bożej Częstochowskiej w Paryżu, decyzja papieża Franciszka upoważniająca Kongregację do spraw Kanonizacyjnych do opublikowania dekretu o heroiczności cnót Sługi Bożego Michała Giedroycia – tzw. beatyfikacja równoważna oraz informacja o nowym biskupie odpowiedzialnym za liturgię w Kościele austriackim). Całość działu zamyka – jak zawsze – wykaz nowości liturgicznych, jakie ukazały się w ostatnim czasie. Za jego sporządzenie, a także za niektóre informacje, składam serdeczne podziękowanie Księdzu Biskupowi Stefanowi Cichemu, biskupowi seniorowi diecezji legnickiej.

W ostatnim czasie odeszli do Pana kapłani, którzy swoją pracą popartą solidnymi fundamentami naukowymi, mocno wpisali się w życie liturgiczne polskiego Kościoła: ks. prof. dr hab. Bogusław Nadolski SChr oraz ks. dr hab. Jan Chwałek. Sylwetki tych postaci zostały umieszczone w dziale NEKROLOGI. Autorom tych opracowań dziękuję za ich przygotowanie.

Na czas rozpoczętego adwentu, na chwile przeżywania tajemnicy Narodzenia Pańskiego, a także na każdy dzień zbliżającego się Nowego Roku Pańskiego 2019, życzę obfitości darów Bożych. Niech wszelkie dobre inicjatywy dokonują się – zgodnie z tegorocznym hasłem duszpasterskim – w mocy Bożego Ducha. Szczęść Boże wszystkim Czytelnikom biuletynu.

Bp Piotr Greger

Bielsko-Biała, dnia 2 grudnia 2018 roku, w pierwszą niedzielę adwentu